Rehabilitacja pulmonologiczna to kompleksowe, wielospecjalistyczne działanie, które połączone z indywidualnym planem leczenia zmniejsza zaburzenia chorobowe, poprawia sprawność fizyczną, stan psychiczny, stan funkcjonalny oraz jakość życia osoby z chorobą zaburzającą czynność układu oddechowego.

 Do programów rehabilitacji pulmonologicznej należy przede wszystkim kwalifikować pacjentów z przewlekłymi chorobami płuc: przewlekłą obturacyjną chorobą płuc (POChP), mukowiscydozą, rozstrzeniami oskrzeli, astmą oskrzelową, śródmiąższowymi chorobami płuc (pylice, zwłóknienia, sarkoidoza), nowotworami płuc.

 Postępowanie rehabilitacyjne jest także stosowane po zabiegach operacyjnych na klatce piersiowej (operacje nowotworu płuca, zmniejszenia objętości płuc, przeszczepienia płuc) i po operacjach górnej części jamy brzusznej wpływających na czynność układu oddechowego. Metody rehabilitacji pulmonologicznej znajdują też zastosowanie w leczeniu i rehabilitacji chorych, u których zaburzenia oddechowe współistnieją z innymi chorobami. W szczególności chorych z otyłością, zmianami ściany klatki piersiowej oraz chorobami nerwowo-mięśniowymi.

 Połączenia programów rehabilitacji pulmonologicznej i kardiologicznej wymagają pacjenci ze współistniejącymi chorobami układu oddechowego i układu krążenia.

Czy wiesz, że….

rehabilitacja pulmonologiczna wywodzi się z tradycji stosowania gimnastyki oddechowej, zalecanej już od końcowych dziesięcioleci XIX wieku, oraz z rozwijanych od lat 30. XX wieku zabiegów fizjoterapii klatki piersiowej (ćwiczenia oddechowe, toaleta drzewa oskrzelowego). Od lat 70. XX wieku rehabilitacja pulmonologiczna rozwija się jako program wielokierunkowego, zespołowego działania, prowadzonego zarówno w warunkach szpitalnych, jak i ambulatoryjnie i w domu pacjenta. Od lat 90. XX wieku publikowane są usystematyzowane zalecenia dotyczące zasad i metod stosowania rehabilitacji pulmonologicznej.

W wielu stanach zaburzeń wentylacji płuc, zwłaszcza w przypadkach gromadzenia się wydzieliny w oskrzelach (w przewlekłych stanach zapalnych oskrzeli, mukowiscydozie, rozstrzeniach, stanach pooperacyjnych), zabiegi fizykalne mogą skutecznie uzupełniać leczenie farmakologiczne oraz przyczyniać się do zapobiegania zaostrzeniom przewlekłego stanu zapalnego lub powikłaniom pooperacyjnym.

Chorzy z przewlekłymi postępującymi chorobami płuc doświadczają stopniowego nasilania dolegliwości (takich jak duszność, łatwe męczenie się, osłabienie, uporczywy kaszel), co skutkuje ograniczeniem aktywności. Mała aktywność fizyczna dodatkowo powoduje osłabienie mięśni, co jeszcze bardziej ogranicza aktywność i możliwości funkcjonalne chorego. Chory staje się niepełnosprawny, często doświadcza lęku i/lub depresji i wycofuje się z życia społecznego. Jakość jego życia ulega znacznemu pogorszeniu.

Do celów ogólnych rehabilitacji pulmonologicznej, dotyczących większości chorych uczestniczących w programach rehabilitacji, należą:

• zmniejszanie nasilenia objawów choroby;
• zwiększenie wydolności fizycznej zależnej od czynności układu oddechowego oraz zwiększenia siły i wytrzymałości mięśniowej;
• zwiększenie ogólnej sprawności ruchowej i zdolności podejmowania różnych czynności w życiu codziennym;
• uwolnienie chorego od negatywnych stanów emocjonalnych, wzmacnianie poczucia bezpieczeństwa, poprawienie samooceny i ogólnego samopoczucia;
• ukształtowanie u chorego realistycznej oceny swoich możliwości, umiejętności samokontroli objawów i przebiegu choroby oraz stosowania się do zaleconego leczenia;
• ukształtowanie prozdrowotnego stylu życia z odpowiednią aktywnością fizyczną, wyeliminowaniem palenia tytoniu, z możliwie maksymalnym ograniczeniem innych czynników ryzyka chorób układu oddechowego oraz chorób układu krążenia;
• utrzymanie aktywności w życiu społecznym, w tym zawodowej;
• zmniejszenie liczby wizyt lekarskich i hospitalizacji;
• zmniejszenie częstości występowania zaostrzeń, spowolnienie progresji choroby i wydłużenie okresu przeżycia.

Skierowanie na rehabilitację pulmonologiczną wystawia lekarz oddziału pulmonologicznego, gruźlicy i chorób płuc, chirurgii klatki piersiowej, kardiologii, laryngologii, chorób wewnętrznych, alergologii, onkologii, rehabilitacji, alergologicznej i chirurgii klatki piersiowej.

Cierpisz – nie czekaj – zgłoś się do nas i popraw swój komfort życia!